De Tuin van Fortmond (Open Tuinen Gids 2023, nr 104) is niet alleen prachtig in de zomer en het najaar maar blijkt midden in de winter ook adembenemend mooi. Reden voor de Open Tuinen Commissie om deze natuurtuin te kiezen als Tuin van de Maand voor Januari.

De Tuin van Fortmond ligt in de gelijknamige buurtschap in de uiterwaarden tussen Olst en Wijhe, waar de IJssel een grote bocht naar het westen maakt. Josée en Willem de Haan kochten hier zo’n 27 jaar geleden een oud boerderijtje met koeienstal op een hectare grond. De oude bebouwing werd vervangen door een moderne woning.

Ondertussen kwam rondom het perceel de ontwikkeling van het natuurgebied de Duursche Waarden op gang. De Duursche Waarden is een natuurgebied in de gemeente Olst-Wijhe en beslaat een oppervlakte van 120 hectare.

Vanaf een grote afstand in de tuin is de schoorsteen van de N.V. Steenfabriek Fortmond zichtbaar. Dit rijksmonument gelegen in de Duursche Waarden staat ook bekend als de baksteenfabriek Duursche Waarden.

Als je als bezoeker vanaf de zuidkant bij het huis aankomt, valt direct de bijzondere voortuin op, die aangelegd is op een steile heuvel van zo’n vier meter hoog.

Deze heuveltuin verzacht met zijn wuivende grassen in de winter de strakke, scherpe vormen van het minimalistische designhuis erachter.

Tussen de grote groepen Salvia’s, Calamagrostis, Pennisetum, Persicaria’s lopen smalle houtsnipperpaadjes. Een wandeling hier biedt letterlijk een extra dimensie: je kijkt de planten beneden je mooi op de kruin. Tegelijk kun je het hellende dak met de sedumbeplanting van dichtbij bekijken.

Ook een panoramische uitzicht over Fortmond is hier te bewonderen.

Aan de IJsselkant van het huis is ervoor gezorgd dat het uitzicht over het prachtige IJssellandschap niet wordt belemmerd door schuttingen of hoge hagen die de openheid zouden belemmeren. Op die manier reikt het uitzicht kilometers ver. Aan de overkant van de IJssel zijn de contouren zichtbaar van de Veluwe.

Twee strakke rijen van donkerbladige sierkersen omkaderen het iets hoger gelegen deel van de tuin. Die bomen worden ieder jaar bijgesnoeid, zodat het uitzicht naar de verte niet wordt belemmerd. Het zijn een soort poorten waarachter het landschap zich ontvouwt.

In de tuin aan de west-, oost- en noordzijde is een beplanting ontworpen, gekenmerkt door afwisselend hoge en lage soorten, vaak in grote groepen gerangschikt, met veel siergrassen. Het geheel heeft een losse, natuurlijke uitstraling.

De twee vijvers en de grindvakken hebben de strakke geometrische vormen die ook de constructie van het huis kenmerken.

Hoe verder je van het huis afgaat, des te natuurlijker wordt de uitstraling.

Zo is er aan de noordkant een vogelbosje met inheemse beplanting waaronder vlierbes, lijsterbes, Gelderse roos, hazelaar. Die heesters linken mooi met de grote groepen meidoorn in het natuurgebied, die in het voorjaar hun witte bloesems tonen en in het najaar de rode bessenpracht. In de winter bloeien daar Viburnum bodnantense en Lonicera fragantissima

Aan de rand van het perceel, waar de Duursche Waarden beginnen, is een bloemenweide aangelegd. In het vroege voorjaar wordt de bodem een klein beetje opengemaakt, waardoor de zaden weer makkelijke kunnen kiemen, want vergrassing van een bloemenweide is vaak een probleem. Gelukkig laten zich steeds vaker mooie rivierplanten zien, zoals veldsalie, chichorij, peen, reseda.

In de winter blijft het boeiend door de Glycyrrhiza yunnanensis (zoethout) met zijn mooie zaaddozen en de groenblijvende Euphorbia (wolfsmelk)

Tussen aangelegde siertuin, vogelbosjes en bloemenweide meandert een licht glooiend gazon van zo’n twee duizend vierkante meter.

De Tuin van Fortmond biedt in de winter een interessant beeld met uitgebloeide zaaddozen, verkleurende grassen, zwarte peulen van de baptisia’s, de bloei van de hedera’s.

De Tuin van Fortmond is volgens Josée en Willem op zijn mooist van juni tot oktober. Vooral in de nazomer en in het begin van het najaar genieten zij zeer van hun tuin.

De winterfoto’s zijn gemaakt door fotograaf Sietske de Vries.

Reportages over deze tuin zijn te bekijken bij:

https://binnenstebuiten.kro-ncrv.nl/buitenleven/video/ruige-natuurtuin-aan-de-ijssel

Ook is een aardige zomerreportage te vinden op het You Tube-kanaal Alles Wat Bloeit. Zie hiervoor:
https://www.youtube.com/watch?v=7DnG8yHA0Lk&t=313s

Praktische gegevens De Tuin van Fortmond:

Adres:
Josée en Willem de Haan
Fortmonderweg 47
8121 SL Olst
Email: dehaanfortmond@gmail.com
Website: www.detuinvanfortmond.nl

Geopend:

• De tuin is geopend op zondag 2 juni, zondag 7 juli, zondag 4 augustus, zondag 1 september en zondag 6 oktober van 11.00 tot 17.00 uur.
• Voor groepen van minimaal 6 personen is de tuin op afspraak open.
• Entree: E 6,00 inclusief koffie/thee/lekkernij en rondleiding.
• Voor vrienden op 1 september gratis.