De NTs heeft als tuin van de maand februari gekozen voor de prachtige Buitenplaats  De Wildenborch.
(Open Tuinen Gids 2022 nr 175, OTG 2023 nr 177) 

Een locatie die niet alleen bijzonder is vanwege de tuin, het gebouw en de geschiedenis maar waar in deze tijd van het jaar  grote velden sneeuwklokjes opkomen die het bezichtigen meer dan waard zijn.

Grote velden sneeuwklokjes komen op bij de Wildenborch

ALGEMEEN 

De particuliere historische buitenplaats De Wildenborch is gelegen aan de Wildenborchseweg, tussen Lochem en Vorden.  De Wildenborch, waarvan de oudste vermelding dateert uit het jaar 1371, maakt deel uit van de ‘acht kastelen’ in Vorden.  De buitenplaats, in vroeger tijden bewoond door de dichter A.C.W. Staring, bestaat uit een grotendeels 18e eeuws woonhuis met ronde kasteeltoren en zijvleugels, een bouwhuis met koetshuis eraan vast, 38 hectare deels aangelegde tuin en deels weilanden en parkbos.  Grote waterpartijen geven Huis en park een bijzonder romantisch aanzicht. Het parkbos is vrij toegankelijk voor wandelaars. Het wordt privé bewoond en is derhalve niet te bezichtigen.

HISTORIE

Het kasteel De Wildenborch, zoals het nu te zien is lijkt in niets meer op de sterke middeleeuwse vesting die tot in de zeventiende eeuw een grote defensieve betekenis had.

De Wildenborch lag in een waterrijk en wild, moerassig gebied en die ligging maakte van het versterkte huis een bijna onneembare vesting. Aangenomen wordt dat het huis oorspronkelijk uit een sterke, vierkante woontoren bestond, omgeven door een moerassig, meermalen omgracht terrein. Alleen de huidige toren van het kasteel bevat nog resten van de in oorsprong middeleeuwse voorpoort.

In de loop der eeuwen zijn er verschillende verbouwingen geweest en na verschillende bezitswisselingen wordt de Wildenborch, dan nog slechts een bewoonbare poorttoren, in 1780 gekocht door de kolonel en kapitein ter zee Damiaan Hugo Staring. Het landgoed moet toen ongeveer 600 hectare groot zijn geweest.

Damiaan Staring bouwt aan beide kanten van de oude toren een woonvleugel aan. Het kasteel krijgt in die tijd meer het aanzien van een landhuis. Geleidelijk vervangt hij zijn oude boerderijen op het landgoed voor nieuwe.

Na zijn dood in 1783 en het vertrek van zijn weduwe (die het werk van haar man voortzette), krijgt hun enige zoon Mr. Antoni Christiaan Wynand Staring het goed in beheer. Hij geeft zijn beste krachten aan bebossing, ontwatering en grondverbetering. Hij is echter vooral als dichter bekend geworden.

Dichter A.C.W. Staring

Na zijn overlijden (1840) en dat van zijn weduwe wordt het goed onder de erven verdeeld. De als wees op de Wildenborch opgevoede kleinzoon, Mr. Jan Isaac Brants, zoon van zijn oudste dochter, verkrijgt het huisperceel met omgeving. Hij ruilt ander bezit tegen kindsdelen van zijn ooms en tantes en verzamelt zo weer ongeveer 450 ha. van het landgoed. Hij vergroot het huis door aanbouw van een tuinkamer en verhoging van de oude voorpoort tot een toren. Brants overlijdt in 1904. Zijn weduwe in 1907. Dan wordt het landgoed in land- en houtpercelen verkocht. Het unieke bos achter het huis verdwijnt. Het landgoed wordt verkaveld en vele boeren in de omgeving kopen percelen op. Een van de zoons. Mr. E.R.E. Brants, verwerft het huisperceel met ongeveer 50 ha. Hij koopt het oude geboomte om het huis terug en begint met inplanting van het vroegere ‘Bosket’. Het grondbezit wordt na zijn dood in 1924 verkocht en gehalveerd.

Nadat twee eigenaren elkaar snel zijn opgevolgd, kopen de kunsthistoricus Mr. Adolph Staring, achterkleinzoon van A.C.W. Staring, en zijn vrouw het kasteel ‘met park en enig bos’, totaal ongeveer 20 ha. Zijn laten de oostvleugel aan het huis verlengen en stijltuinen aanleggen achter het huis.

In 1971 wordt het beheer van de Wildenborch overgenomen door Ir. Damiaan Maurits Winand Staring, neef van Mr. Adolph Staring. Samen met zijn vrouw bewoont hij het kasteel en onder zijn leiding ondergaat het huis talloze verbeteringen aan daken, goten, hang- en sluitwerk. Ook het onderhoud van de tuin en de aanplant van bijzondere bomen worden onder het  beheer van deze Staring serieus en met liefde ter hand genomen. In 1976 wordt de Wildenborch, mede op zijn initiatief, ondergebracht in een familiestichting in de hoop hiermee de toekomst van het landgoed veilig te stellen.

In 2002 nemen zijn dochter Jennine Staring en haar echtgenoot Evert-Kees van de Plassche het beheer over en sinds 2005 bewonen zij het huis. Onder hun leiding worden van 2002-2006 diverse noodzakelijke en ingrijpende renovatiewerkzaamheden uitgevoerd, zowel aan het huis als aan het naastgelegen bouwhuis. De oprijlaan wordt sterk verbeterd en ook het tuinonderhoud wordt ter hand genomen. In 2016 wordt het grondgebied van 20 ha. vergroot tot 38 ha. door aankoop van het ‘Bosket’, het parkbos behorend bij het Huis. Thans is de Wildenborch heel goed bewoonbaar en klaar om straks de volgende generatie bewoners te verwelkomen.

De toekomst van de Wildenborch ziet er goed uit, aangezien ook de van de Plassche-kinderen hebben aangegeven het werk van hun ouders en voorouders met liefde te willen voortzetten.

TUINEN

Ten tijde van de dichter A.C.W Staring in de eerste helft van de 19^e eeuw vertoont het park van de Wildenborch nog alle kenmerken van de formele tuin uit de vorige 18^e eeuw, met strakke vormen van hagen en lanen. A.C.W. Staring, die land- en bosbouwkundige was, laat de bekende veengoot graven waardoor het overtollig water afgevoerd wordt en de grond geschikt wordt voor land- en tuinbouw. De bossen, die later de roem van de Wildenborch zullen uitmaken, dateren ook uit die tijd. Ze vormen een passende achtergrond voor de grachten en de lange karpervijver. Staring plant diverse bijzonder bomen die nu nog te zien zijn: een libanonceder, moerascypres en de eerste Amerikaans eik op het landgoed, die het helaas vorig jaar heeft begeven, maar nog wel langs de oprijlaan ligt. Onder leiding van zijn opvolger, Jan Isaac Brants,  verlandschappelijkt het park. Volgens de ideeën van die tijd worden o.a. de grachten vergraven naar de huidige waterpartijen. Als in 1931 Mr. Adolph Staring de Wildenborch verkrijgt, krijgt het park het huidige aanzien met geschoren hagen,  verrassende tuinkamers en schitterende monumentale beelden. Ook legt hij een Romeinse langgerekte vijver aan, oorspronkelijk bedoeld als zwembad.

Oude zwembad

Tegenwoordig is dit het verblijf van kikkers, salamanders en andere waterdieren en planten. Een plek om even stil bij te mijmeren.

De tuinen met onder andere de Dahliaslinger, Berceau en het mooie beeldhouwwerk.

Berceau

Er zijn diverse mogelijkheden om de tuinen te bezoeken:

• Groepsrondleidingen op afspraak
• Open Tuinendagen; in de sneeuwklokjestijd  en met Pinksteren
  

  ---

OPEN SNEEUKLOKJES DAGEN

De Wildenborch is bekend om zijn pracht aan sneeuwklokjes en winterakonieten.

Op zaterdag 25 en zondag 26 februari van 11.00-15.30 uur, zijn de tuinen geopend om de uitgestrekte witte en gele velden te bewonderen. Langs de paden, tussen de bomen in het bos en langs het water verrassen deze voorjaarsboden de bezoekers. Toegang € 7,50. Leden van de Tuinenstichting gratis. In het Koetshuis zijn koffie/thee met iets lekkers en soep verkrijgbaar. Er worden planten uit eigen tuin verkocht. Honden worden niet toegelaten, ook niet als zij aangelijnd zijn.

Voor meer informatie zie: www.wildenborch.nl

Voor een impressie:https://binnenstebuiten.kro-ncrv.nl/buitenleven/video/sneeuwklokjes-op-landgoed-de-wildenborch