Inloggen
Groene monumenten op de Open Monumentendag 2022
Groene Monumentendagen op 10 en 11 september 2022.
Op 10 en 11 september vinden de jaarlijkse Open Monumentendagen plaats, één van de grootste culturele evenementen in Nederland.
Het thema voor 2022 is ‘Duurzaamheid’. Ook de Nederlandse Tuinenstichting laat zich zien tijdens deze dagen, door voor het vierde achtereenvolgende jaar aandacht te vragen voor Groene Monumenten.
We hebben weer een aantal monumentale tuinen bereid gevonden om dit weekend, of één van de twee dagen, open te zijn voor het publiek. Deze prachtige groene monumenten horen veelal bij een buitenplaats, een boerderij, een klooster, kasteel of landgoed. Hier ligt eeuwenoude kennis opgeslagen van moestuinen, fruitteelt, grachtenstelsels, vijvers en andere waterpartijen.
Met de Groene Monumentendagen wil de NTs laten zien hoe belangrijk groen erfgoed is voor onze samenleving. Zeker nu de klimaatverandering doorzet en de monocultuur in landschap en tuinen oprukt. De NTs doet er daarom alles aan om onze groene monumenten te beschermen en de kennis daarover te vergroten. Lees meer over de deelnemende tuinen op de website van de Open Monumenten Dag:
Een groot aantal eigenaren van monumentale tuinen was enthousiast bereid om hun poorten te openen. We zijn verheugd om te melden dat er dit jaar 42 tuinen te bezoeken zijn.
Wilt u tijdens Open Monumentendag een groen monument bezoeken? Kijk dan op de NTs-website of de website van Open Monumentendag om te zien welke tuinen open zijn en wanneer. Niet iedere tuin is beide dagen open, en ook de openingstijden kunnen verschillen. Wij wensen wij u veel groenplezier op 10 en 11 september!
TUINEN & PARKEN
Hieronder volgen per provincie de tuinen die u tijdens de Groene Monumentendagen kunt bezoeken.
GRONINGEN
Pieterburen (Open Tuinen Gids nr.10) Domies Toen Hoofdstraat 76, 9968 AG Pieterburen, www.domiestoen.nl
Oppervlakte: 7,5 ha.
Domies Toen, de oude tuin van een voormalige pastorie heeft een Groningse slingertuin uit 1881, een monumentale rode beuk, goudes en plataan. In de oude nutstuin staat een bijzonder tuinprieel uit 1710. Die tuin wordt aan één kant begrensd door een eeuwenoude tuinmuur van kloostermoppen. In de lente bloeien er veel stinzenplanten, de tuin is collectiehouder noordelijke stinzenplanten, vanaf mei bloeit de mergelvallei, in de zomer zijn er de bloemenweiden met talloze inheemse planten, waaronder vele soorten van de Rode Lijst. Ook zijn er borders en een kruidentuin. Achter in de tuin is een insecten- en vlindertuin en sinds ’22 zijn de biotoopschalen met noordelijke biotopen te bewonderen. Domies Toen is een erkende botanische tuin en geregistreerd.
Domies Toen is te vinden aan de voet van de oude Petruskerk, in het centrum van Pieterburen.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin 10 september open van 10-17 uur.
Om 14 uur, is er een rondwandeling door Domies Toen, Monumentaal groen in Domies Toen, de rijke geschiedenis van een pastorietuin naar de noordelijkste botanische tuin met Annette Broekhuizen, voorzitter Domies Toen.
Toegang gratis op Open Monumentendag, maar een vrijwillige bijdrage is zeer welkom (toegang normaliter €3)
Sellingen (Open Tuinengids nr.11) De Eendepoel, Ter Apelerstraat 42, 9551 XK Sellingen
Oppervlakte: 1 ha.
De Eendepoel is de naam op de gevel van de monumentale boerderij uit 1914 (rijksmonument). De tuin is aangelegd met behoud van de oude bomen en struiken. Langs de oprit met 100 jaar oude acacia’s zijn rozenperken aangelegd. Links in het gras zijn eilandborders met een verzameling grassen, irissen, Hemerocallis en bijzondere vaste planten. In de tuin achter het huis een dieper gelegen grote vijver met in het midden een eiland waarop zich een prieel bevindt. Er is ook een boomgaard en een groentetuin. Overal is zicht op het Westerwolder land.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin open op zondag 11 september van 10-17 uur.
Zuidhorn (Open Tuinengids nr.20) Landgoed Pábema, Zuiderweg 12, 9801 TD Zuidhorn www.landgoedlogiespabema.nl
Oppervlakte: 2,5 ha.
Op dit landgoed ligt een neoclassicistische tuin, mede ontworpen door tuinconsulent Klaas Noordhuis rond een kop-hals-rompboerderij van begin 19e eeuw (rijksmonument en NSW Landgoed). Via een toegangspad, tussen in driehoeken
gesnoeide lindehagen, komt men via de brug in de binnentuin en fruitboomgaard binnen de gracht. Buiten de gracht, de overtuin, is een bloementuin, tuinmuur en -kas, moestuin en slingerperk met witte tulpen en pioenrozen. Een tweede fruitboomgaard bevat alleen appel- en perenrassen die al in de catalogus van Johann Hermann Knoop uit 1766 worden beschreven. Aan de westzijde staat een duivenslagpoort en aan de oostzijde is een grote waterpartij aangelegd met moerascipressen op twee eilandjes.
Tijdens het Open Monumentenweekend is het landgoed open op zondag 11 september van 10-17 uur.
Middelstum, Borg Ewsum (Open tuinengids nr. 7) Oosterburen 1, 9991 NB Middelstum www.opewsum.nl
Bij het Noord-Groningse dorp Middelstum ligt op de plek van de voormalige Borg Ewsum dit fraaie geheel met gerestaureerde middeleeuwse donjon. Binnen de oude contouren van de als kandelaars gesnoeide leilinden wandelt men tussen de binnen- en buitengrachten door de ommuurde historische moestuin met 300 jaar oude fruitmuur langs de 350 jaar oude oosterse plataan en de bongerd met hoogstam- en kleinfruit naar de schitterende bloementuin. Het geheel wordt onder de bezielende leiding van tuinbaas Kees Grenendijk onderhouden door jongeren met afstand tot de arbeidsmark die ook in de theeschenkerij in het gerestaureerde Koetshuis bedienen.
Borg Ewsum zal open zijn op zaterdag 10 september tijdens het Open Monumentenweekend.
FRIESLAND
Leeuwarden (Open Tuinengids nr.30) Tuin van het Anthony Gasthuis, Schoenmakersperk 1, 8911EG Leeuwarden. Oppervlakte: 4.000 m2. www.sintanthonygasthuis.nl
In de oude binnenstad van Leeuwarden, grenzend aan de Prinsentuin, ligt de fraaie tuin van het Sint Anthony Gasthuis, ontworpen door Gerrit Vlaskamp in 1868. Een imposante rode beuk, een prachtige treurbeuk en een kolossale kastanjeboom dateren nog uit die tijd. Gerrit Vlaskamp legde in de tweede helft van de 19e eeuw een groot aantal tuinen aan bij Friese notabele woningen, die tegenwoordig een bijzondere cultuurhistorische waarde hebben. Zijn werk sluit naadloos aan bij de ontwikkeling van de Engelse landschapsstijl in Nederland. Kenmerkend voor Vlaskamp zijn de ovale en niervormige bloemperken.
Begin 20e eeuw is de tuin uitgebreid met twee prieëlen en een kleine vijver. Hij wordt gekoesterd door de bewoners en de voogden van het Gasthuis en door de tuinbaas met kennis en liefde onderhouden. In de prieëlen vindt u een aantal informatieborden over Vlaskamp en het Sint Anthony Gasthuis. De tuinen zijn alleen zaterdag te bezoeken van 10.00-17.00.
Jelsum, ( Open Tuinengids nr. 26) Dekema State, Dekemawei 5, Jelsum 9057 LC. Oppervlakte 3 ha. www.dekemastate.nl
Achter een muur verscholen ligt de buitenplaats met gracht, singels, siertuin en parkbos. Een lange oprijlaan komt op het voorplein uit. Rond de state (oorspronkelijk 15e eeuw, rijksmonument) liggen bloemenborders, de muur met leifruit, een kas, een snijbloementuin en een jonge boomgaard met oude rassen. In het voorjaar komt een indrukwekkende stinzenflora tot bloei. De state ligt op een omgracht terrein en is via een brug met een rijk gesneden poort uit 1905 te bereiken. Het interieur toont hoe een Friese familie rond 1930 een state bewoonde. Het geheel laat zien wat een eeuwenoud Fries landgoed te bieden heeft. De ingang is aan Op ‘e Terp 9 in Jelsum, volg P1, P2 of P3. Op het terras is het heerlijk genieten met koffie/thee of fruitsap van eigen oogst.
De state/ museum is open vanaf 13.00, toegang museum €5,- p.p. De tuin is beide dagen open van 10.30 tot 17.00 uur en gratis toegankelijk.
Beide dagen worden er in het kader van het jaarthema Duurzaamheid, een aantal rondleidingen gegeven door Nienke Dubbeldam met als thema’ eetbare planten’. Zie voor verdere info www.dekemastate.nl
Koarnjum, (Open Tuinengids nr. 28) Martenastate, Martenawei 2, 9056 PE Koarnjum, www.martenastate.nl
In Koarnjum is het niet moeilijk om de Martenastate te vinden. Een monumentale poort wijst de weg. Het oude door waterpartijen en singels met bomen omgeven landgoed, is goed bewaard gebleven. Helaas is de oude state in 1900 afgebroken en is op deze plaats door architect W.C. de Groot uit Leeuwarden een nieuwe ‘state’ gebouwd, een soort miniatuur- kasteeltje in neorenaissancestijl, voorzien van trapgevels en kruisvensters met een opvallende uivormige torenspits. Naast het complex ligt op een grafheuvel de oude familiebegraafplaats van de Vegelins, de vroegere bewoners van de oude state.
Het park staat vooral bekend om zijn prachtige stinzenflora, naar de mening van FLORON een landelijke ‘hotspot’. In totaal worden er 15 verschillende soorten stinzenplanten aangetroffen zoals daslook, aronskelk, bostulp, Haarlems klokkenspel, holwortel en adderwortel.
De state is bewoond en niet toegankelijk. Bij de voormalige tuinmanswoning, bekend als Túnmanswente, is een theetuin. Het park is beide dagen vrij toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Op zaterdag zullen er twee rondleidingen in het landschapspark worden georganiseerd waarbij het accent zal liggen bij de eeuwenoude cultuurhistorie van park, gebouwen en bewoners. Zier voor verder info: www.martenastate.nl
Veenklooster, Fogelsangh State, Kleasterwei 3, 9297 WR, Veenklooster. www.fogelsangh-state.nl
Op de plaats van Fogelsangh State lag vóór 1580 een kloosterterrein. De huidige state is een 17e eeuwse state met een museaal interieur en een groot park/bos met daarin onder meer een berg en een ijskelder. Het park zoals het Veenkloosterbos er nu uitziet, werd het omstreeks 1840 door Lucas Pieters Roodbaard aangelegd, maar sommige lanen en de zogenaamde Modderberg zijn van voor 1800 en maakten toen deel uit van een Franse tuin.
Het park werd vernieuwd met kronkelpaden, grillige vijverpartijen, een hertenkamp, een hermitage en een theehuis, kenmerken van de Engelse landschapsstijl.
De flora van het Veenkloosterbos is zeer divers. Het bos wordt doorsneden door een tiental eikenlanen; enkele eiken zijn meer dan 200 jaar oud. Nog ouder zijn de vijf kolossale beuken in het Westerse bos. Het museum is zaterdag en zondag geopend van 13.00-17.00. Toegang museum volwassenen €5,- p.p., kinderen 6-12 €2,50 p.p.
Het park is van 10.00 tot 17.00 open en tijdens de OMD gratis toegankelijk. Op zaterdag kunt u meegaan met een rondleiding door het park, o.l.v. Jan Willem Zwart, hoofd vrijwilligers en bestuurslid St. Staten en Stinzen. Tijd rondleiding: 13.30 uur.
Oranjewoud, Landgoed Oranjestein, Marijkemuoiwei 6, 8453 JE Oranjewoud;
Huize Oranjewoud, Lindelaan 1, 8453 JD, Oranjewoud
Landgoed Oranjestein
Aan het einde van de Lindelaan in Oranjewoud ligt het neoclassisistische gebouw van twee woonlagen op een kelder. Het huis verrees op de plaats van het rentmeestershuis van de buitenplaats van de Friese Nassaus. De fraaie en lommerrijke tuin werd door de bekende tuinarchitect Lucas P. Roodbaard in landschapsstijl aangelegd en voorzien van prieeltjes, bruggetjes en een ijskelder.
Op loopafstand van Oranjestein vindt u nog twee prachtige buitens: Klein Jagtlust en Huize Oranjewoud. In 2004 werd dwars over het Grand Canal achter Huize Oranjewoud het museum Belvédère gebouwd. Toen is ook de oorspronkelijke noordelijke aanleg met singels, gerestaureerd door landschapsarchitect Michael van Gessel.
Het landgoed Oranjestein is uitsluitend zaterdag 11-09 van 10.00- 17.00 uur geopend voor bezoek; toegang is gratis. Het huis is niet toegankelijk. De oranjerie tevens theehuis, is open.
Mevr. Dr. R. Radetzky , auteur van het onlangs uitgegeven boek Tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard( 1782-1851) en de landschapsstijl zal om 13.30 uur een rondleiding verzorgen. Voor deelname aan de rondleiding verzamelen bij ingang Oranjerie, Marijkemuoiwei 6.
Landgoed Oranjewoud: de Overtuin
Tegenover landgoed Oranjestein ligt Huize Oranjewoud, een eveneens in neoclassicistische stijl opgetrokken landhuis omgeven door een fraaie tuin. Tegenover het huis ligt de bijbehorende Overtuin met theekoepel. Beide zijn in de 19e eeuw in landschapsstijl aangelegd met kronkelende paden, vijvers en tuinkoepels.
De tuin was zelfvoorzienend voor de bewoners. Groenten en fruit kwamen uit de kassen in de Overtuin, zuivel kwam van de hofboerderij (afgebrand in 1996) ten westen van het landgoed
De voortuin is voor de boomkenner een waar arboretum; er staan wel tien soorten waarmee men zich vroeger kon onderscheiden: rode beuk, eik, Hollandse- en Hongaarse eik, treurwilg, moerascipres, tulpenboom, zakdoekjesboom, katsura/ hartjesboom en een ginkgo.
De achtertuin heeft van boven af gezien de vorm van de provincie Friesland. Er staat een ooievaarsnest op de plaats waar Dokkum ligt (foutje architect). Verder bevindt zich hier een hertenkamp en een appelhuisje, waar de wintervoorraad appels en aardappelen werden bewaard. Vanaf een bamboe bouwwerk met een trap naar boven heb je een mooi uitzicht over het landgoed. Gerard van der Werf van Stichting Historisch Heerenveen verzorgt op de zaterdag tussen 11.00-15.00 rondleidingen door de tuin. Aanmelden voor de rondleiding is niet nodig. Zie voor verdere info: https://historieheerenveen.nl
Dronryp, Schatzenburg, Eastryp 1, 9035 VN Dronryp Oppervlakte: 3,5 ha.
Schatzenburg is in 1698 als zomerverblijf gebouwd op het erf van de boerderij Brantsmazate. Een jaar eerder is de tuin al aangelegd. In 1725 werd het huis fors verbouwd en uitgebreid en de boerderij ging naar de andere kant van de straat. Aan het uiterlijk van het huis is nadien weinig meer veranderd. Schatzenburg is een rechthoekig gebouw met drie woonlagen en een zolder. De bel-etage is de belangrijkste verdieping en gedecoreerd in een Friese variant van de Marot-stijl. Aan de achterkant bevindt zich een lagere uitbouw. Daar heeft van circa 1840 tot 1895 ook een oranjerie gestaan. Ongeveer op dezelfde plaats bevindt zich vanaf 2014 de nieuwe oranjerie.
Historie tuin/ park: de grote boomgaard is het oudste onderdeel van de aanleg en bestond reeds in de 18e eeuw. De boomgaard heeft een grote variëteit aan oude fruitrassen. Het huis was oorspronkelijk geheel omgracht en had een eenvoudige formele tuinaanleg met onder meer een aantal tuinbeelden. De huidige landschappelijke tuinaanleg dateert uit circa 1840. Het ontwerp wordt toegeschreven aan tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard. Kenmerkend zijn de hoogteverschillen, de slingerpaden, de niervormige vijvers, de wisselende uitzichten, de stinsenflora en het romantische parkbos.
In 2000 is het park met 0,9 ha uitgebreid, naar een ontwerp van tuinarchitecte Els van der Laan. Zowel het huis als het park staan op de Rijksmonumentenlijst. Begin 2007 is het voorterrein weer in de oude staat teruggebracht. In 2014 wordt, op de oude plaats van de vroegere oranjerie uit de 19 eeuw, weer een oranjerie geplaatst naar ontwerp van architect René Bosch van Drakestein. In de winter worden hier de subtropische kuipplanten bewaard en verzorgd. Recent is het park verrijkt met een 140 jaar oud kinderspeelhuisje, dat eigenlijk een follie is. Het staat op een oude verhoging die in de 18e eeuw is aangebracht ten behoeve van een theekoepel.
De tuin is zaterdag 10 september van 10.00 tot 16.00 gratis toegankelijk; het huis is niet voor publiek toegankelijk.
Beetsterzwaag ( Open Tuinengids nr.22), Tropische Kas,
Hoofdstraat tegenover nr. 80, Beetsterzwaag
In de overtuin van het Lycklamahûs met z’n eeuwenoude bomen bevindt zich de Tropische kas met exotische planten, gebouwd in 1869, evenals de druivenkas in lessenaarmodel, ook uit 1869. Tussen de kassen liggen prachtige borders, een in geel en oranje, de andere in lila, roze en paarse tinten. Er zijn kuipplanten, kraampjes met gestekte planten, een zitje waar men iets kan gebruiken.
Het geheel wordt onderhouden door een vijftigtal vrijwilligers. De kas is alleen zaterdag geopend van 11.00 tot 17.00.
Aan de overzijde van de straat, in de tuin achter het Lycklamahûs , is op zaterdag een kunstmarkt. En bij de kas worden planten verkocht, die afkomstig zijn uit de tuin en door vrijwilligers zijn gestekt.
Tropische kas en kunstmarkt zijn gratis toegankelijk.
Heerenveen Huize Voormeer, Heideburen 97, 8441 GN Heerenveen
Het huis Voormeer, met tuin, ligt aan de oostkant van Heerenveen, met uitzicht op de Schoterlandse Compagnonsvaart, waarover vroeger turf werd vervoerd. De geschiedenis gaat terug tot 1629. In 1713 kocht de Amsterdamse koopman Johannes de Jong het huis. Hij liet toen een tuin liet aanleggen in formele stijl. Vanaf 1755 tot 1922 woonde de Friese patriciërsfamilie Van Heloma er.
Begin 19e eeuw werd de tuin heringericht in landschapstijl. Waarschijnlijk is de tuinarchitect Roodbaard daarbij ingeschakeld. In ieder geval is zeker dat hij in 1849 bij de tuin werd betrokken voor een uitbreiding aan de oostzijde. Dit weten we omdat in 2020 een tot dan toe onbekend ontwerp van Roodbaard van Huize Voormeer werd teruggevonden. Het complex werd tevens uitgebreid met een tuinmanswoning.
In 1942 werd het terrein in tweeën gedeeld door de aanleg van de Rijksweg van Leeuwarden naar Zwolle. Het perceel met de tuinmanswoning werd van het terrein afgesneden. Deze situatie is weer ongedaan gemaakt bij de aanleg van een nieuwe snelweg in oostelijker richting. Huis en tuinmanswoning werden toen weer één geheel. De tuin is in 2000 gerestaureerd in de geest van Roodbaard.
DRENTHE
Eelde (Open Tuinengids nr. 47) Museum De Buitenplaats, Hoofdweg 76, 9761 EK Eelde www.museumdebuitenplaats.nl Oppervlakte: 1 ha.
De prachtige tuin bij Museum De Buitenplaats en het 17e eeuwse Nijsinghhuis werd gecreëerd in samenspraak tussen Janneke van Groeningen (1943-2007), medeoprichter van het museum en bevlogen tuinliefhebber en architecten Jørn Copijn en Charlotte Korthals Altes. Er is een formeel en een organisch gedeelte. In het laatste loopt het volledig begroeide dak van het museumpaviljoen over in de tuin en daar bevindt zich ook het groene theater en de beeldentuin. Achter het Nijsinghhuis ligt de geometrische tuin met verdiepte spiegelvijver, appelhof en fraaie bloemenborders. In dit gedeelte is ook een slangenmuur met rozen en druiven. Zichtlijnen langs waterloopjes en borders zorgen voor verbinding tussen de delen. De vele ilexsculpturen, beukenhagen en taxuspartijen zorgen voor een ‘groene architectuur’, zodat de tuin ook buiten het bloeiseizoen een esthetische beleving biedt. In de tuin is altijd een beeldenexpositie.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 11-17 uur.
Op zaterdag worden er ook rondleidingen gegeven.
Assen (Open Tuinengids nr. 44) Landgoed Overcingel Stichting Het Drentse Landschap, Oostersingel 27, 9401 JZ Assen www.drentslandschap.nl/objecten/landgoed-overcingel
Oppervlakte: 5 ha.
Het herenhuis is in 1777 gebouwd in opdracht van Johannes van Lier, ontvanger-generaal van Drenthe. Hij woonde toen in het ontvangershuis even verderop aan de Brink. Omdat het huis werd gebouwd even buiten het stadscentrum, aan de andere kant van de Singel, kreeg het de naam Overcingel. De familie Van Lier Lels heeft het landgoed op 2 september 2019, nadat het bijna 250 jaar in haar bezit is geweest, geschonken aan stichting Het Drentse Landschap.
Het tegenwoordige landgoed is circa 5 hectare groot, oorspronkelijk was het veel groter. In de 19de eeuw strekte het landgoed zich uit van de Rolderstraat tot aan het Oosterhoutje. Het is een prachtig, monumentaal landhuis dat wordt omgeven door een uitgestrekte tuin met lommerrijke lanen, waterpartijen en bloemperken. Rond 1830 ontwierp tuinarchitect Roodbaard deze landschapstuin. Het is een landgoed dat een rijk en uitbundige natuur herbergt. De wandeling voert door het toegangshek langs het huis, het voormalige koetshuis en op een heuveltje de Chinese koepel. Alle zijn rijksmonument. Het meest in het oog springend zijn natuurlijk de duizenden krokussen die het voorjaar altijd vrolijk aankondigen. De traditie van Henk van Lier Lels, de laatste bewoner van Overcingel, om rond de krokustijd zijn tuinen open te stellen voor alle Assenaren wordt door de stichting graag in ere gehouden.
De Overcingel Wandelkaart, waarbij je voor 1 euro per jaar, een wandelkaart ontvangt, heeft Het Drentse Landschap ook aangehouden. Als houder van de kaart hebt u gratis toegang tot de tuinen van het landgoed (uiteraard met inachtneming van de geldende regels). Tijdens het Open Monumentenweekend is op beide dagen van 10-17 uur, de tuin zonder wandelkaart toegankelijk.
Vries (Open Tuinengids nr. 65) Landgoed Bosch en Vaart Groningerstraat 32, 9481 TD Vries www.landgoedboschenvaart.nl Oppervlakte: 15 ha.
Vanaf het Noord-Willemskanaal heeft men zicht op de fraaie villa en de glooiende tuin in Engelse landschapstuinstijl. Langs het koetshuis, dat evenals alle andere gebouwen op het landgoed prachtig gerestaureerd is, komt men via een bospad en een deel met stinzenplanten, Hosta’s en hortensia’s bij de oranjerie, waartegen een kas en fraaie veranda staan. Hier heeft men uitzicht op watergangen, grafeilandje, vijver en het openbaar toegankelijke park. Bij het huis ligt tussen hoge beukenhagen de ‘Franse tuin’ met weelderige beplanting in spetterende kleuren. De pilaren worden geflankeerd door mooie potten met kuipplanten.
Tijdens het Open Monumentenweekend is het landgoed beide dagen open van 11-17 uur.
Ingang: tijdens deze dagen via het Noord-Willemskanaal, dit zal met pijlen worden aangegeven.
OVERIJSSEL
Breklenkamp (Open Tuinengids nr. 86) Huis te Breckelenkamp, Jonkershoesweg 10, 7635 LM Breklenkamp Dinkelland
Oppervlakte: 15,5 ha.
De eigenaren kochten het Huis begin jaren 90, nadat het jarenlang als jeugdherberg had gefungeerd. Met veel liefde voor het verleden en smaak is het uitgewoonde landgoed hersteld. De oorspronkelijke tuin is in de eerste helft van de 17e eeuw aangelegd in Hollands classicistische stijl met park, moestuin en boomgaarden. Aanwezig is nog de boomlanenstructuur en het diabolovormige grachtenstelsel. In de rechthoek ten noorden van de havezate bevinden zich de siertuinen rond een centraal lopende beukenberceau. Aan het eind van de berceau is een nieuwe oranjerie gebouwd met 17e-eeuwse bouwtechnieken. Naast de oprijlaan is een boomgaard met bijzondere fruitrassen. Ten zuiden van het huis bevinden zich de moestuin met een kleine schuur en kas uit 1903 en een parkachtig gedeelte met allerlei bijzondere bomen.
Parkeren langs de Jonkershoesweg of op aanwijzing.
Geen sanitair aanwezig.
Geopend za 10 en zo 11 september van 10.00 tot 16.00
Dedemsvaart (Open Tuinengids nr. 91) Tuinen Mien Ruys, Moerheimstraat 84, 7701 CG Dedemsvaart www.tuinenmienruys.nl Oppervlakte: 2,5 ha.
‘
Tuinen Mien Ruys’ is een uniek monument in Dedemsvaart. Het is het levenswerk van Mien Ruys, één van de belangrijkste tuinarchitecten van de 20e eeuw. Terwijl men door de dertig verschillende tuinen loopt, legt men een tijdreis af door de geschiedenis van de tuinarchitectuur, van 1924 tot nu.
Inmiddels hebben tien tuinen de status van rijksmonument gekregen. Normaliter kan men hier ook terecht voor de verkoop van planten en gereedschappen en wordt in het Theehuis koffie, thee en lunch geserveerd.
Zaterdag 10 september geopend van 10.00 tot 17.00 uur
Denekamp (Open Tuinengids nr. 95) Landgoed Singraven, Molendijk 37, 7591 PT Denekamp www.singraven.nl Oppervlakte: Arboretum 1,5 ha, park, bloementuin en moestuin samen 2 ha.
Landgoed Singraven wordt al in de 14e eeuw genoemd en ligt prachtig aan de rivier de Dinkel. Er staan een statig huis aan het eind van de lange oprijlaan, een koetshuis en een eeuwenoude watermolen.
Park en arboretum zijn ontworpen door Leonard Springer. Tevens is er een moes- en bloementuin waarin bloemen geplukt worden voor boeketten in het huis. Het huis is ook toegankelijk om de 17e en 18e-eeuwse kunst te bekijken. Er is een horecagelegenheid met terras aan de Dinkel.
Parkeren bij de watermolen.
Geopend zaterdag 10 september van 10.30 tot 17.00 uur en zondag 11 september van 12.00 tot 17.00 uur (tijdens het Open Monumentenweekend is de entreeprijs: € 1,50).
GELDERLAND
Warnsveld (Open Tuinengids nr. 179) De Overtuin, Molenstraat 6, 7231 KN Warnsveld www.deovertuin.nl Oppervlakte: 1,3 ha.
Aan de rand van de oude dorpskern, tegenover de dorpskerk, ligt buitenplaats Welgelegen. De buitenplaats bestaat uit een herenhuis, een boerderij/galerie en een tuin. De tuin is in 1832 in landschapsstijl aangelegd.
Het geheel ademt de sfeer van vroeger. Er zijn slingerende paden, prachtige oude bomen (waaronder de oudste Sophera japonica van Nederland, een Davindia involucrata) en een prieel van blauwe regen uit 1930. Vooral in het voorjaar, als de oorspronkelijke stinzenplantenflora in bloei staat, is de tuin zeer de moeite waard.
De Overtuin is door de gemeente Zutphen uitgeroepen tot Monument van het Jaar 2019/2020.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 12-17 uur.
Gendt (Open Tuinengids nr. 139) Landgoed Poelwijk, Poelwijklaan 5, 6691 MH Gendt (gem. Lingewaard) www.landgoedpoelwijk.nl Oppervlakte: 3,5 ha.
De 600 jaar oude buitenplaats Poelwijk heeft de afgelopen 39 jaar een metamorfose ondergaan. Waar eerst weilanden lagen rond een slotgracht en poorttoren uit de 15e eeuw, is nu een groene oase ontstaan vanuit de permacultuurgedachte. Gemaaide paden doorkruisen het landschap waar een grote verscheidenheid aan flora en fauna wordt gekoesterd.
Om een gedetailleerd beeld van het landgoed te krijgen, kan men de plattegrond op de site van landgoed Poelwijk bekijken.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 10-17 uur.
Hemmen (Open Tuinengids nr. 145) Kasteeltuin Hemmen, Dorpsstraat 2, 6672 LC Hemmen (gem. Overbetuwe) www.kasteeltuinhemmen.nl Oppervlakte: 1,6 ha.
De kasteeltuin bevindt zich aan de Veldstraat op het landgoed De Heerlijkheid Hemmen. De door muren omsloten tuin is classicistisch van karakter.
In de vakken, die vaak door taxushagen zijn omsloten, staan veel vaste planten welke zijn voorzien van naambordjes. In het hart van de tuin staan veel rozen.
Vroeger werd de tuin gebruikt voor het telen van groenten, bloemen en fruit. Het dicht bij de kasteeltuin gelegen kasteel werd in de Tweede Wereldoorlog door de geallieerden gebombardeerd omdat het bezet was door de Duitsers. De ruïne van het kasteel is nog zichtbaar. Begin jaren 90 van de vorige eeuw zijn er plannen ontwikkeld om de tuin te herstellen. De beplanting is gerealiseerd in 1994 en 1995. De Stichting Kasteeltuin Hemmen is de houder van de Nederlandse plantencollecties Hibiscus syriacus en Hibiscus sinosyriacus en het geslacht Veratrum.
Beide dagen geopend van 8.00 tot 19.00 uur.
UTRECHT
Leersum (Open Tuinengids nr. 197) Landgoed Zuylestein, Rijkstraatweg 11, 3956 CH Leersum www.landgoed-zuylestein.nl
Dit 17e-eeuwse Renaissancepark is één van de laatste tuinen van Frederik Hendrik waarvan de structuur nog steeds intact is. Het park bestaat uit een sterrenbos, een ommuurde tuin met poortgebouw, een oranjerie, een moestuin, een boomgaard en visvijvers.
Vrijwilligers zorgen voor het onderhoud van deze bijzondere combinatie van boomgaard en moestuin. In de winkel verkopen zij een deel van de opbrengst.
Samen met de Universiteit Wageningen testen de beheerders van Zuylenstein zowel oude als nieuwe technieken op het terrein van biodiversiteit, mulching, permacultuur en de bio-intensieve teelt. Dit doen zij voor tweederde met planten uit de 17e eeuw en voor een derde met nieuwe planten.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 10-17 uur. Rondleidingen zijn er om 12.00 en om 14.00 uur. De kosten daarvoor zijn 5 euro p.p.
Cothen (Open Tuinengids nr. 189) Landgoed Rijnestein, Rhijnestein 2, 3945 BD Cothen www.rhijnestein.nl Oppervlakte: 14 ha.
Rhijnestein is van oorsprong een Middeleeuwse ridderhofstad, gelegen aan de Kromme Rijn. Het poortgebouw met duiventil vormt de entree tot het huis en zijn historische tuin.
De tuin en het park rond het huis zijn in de tweede helft van de 19e eeuw aangelegd in Engelse landschapsstijl. Karakteristieke elementen zijn de zichtas op de Utrechtse heuvelrug, de kastanjeberceau en de ‘boulevard’ langs de Kromme Rijn. In die tijd is ook de moestuin aangelegd, met warme en koude kassen. De rozentuin dateert uit de eerste decennia van de 20e eeuw.
De huidige generatie van de familie is intensief bezig om van dit unieke landgoed met zijn historische elementen weer een prachtig geheel te maken.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin alleen open op zaterdag van 10-17 uur.
Maartensdijk (Open Tuinengids nr. 202) Tuinderij Eyckenstein & Agnes Kruidentuin, Dorpsweg 264A, 3738 CN Maartensdijk www.agneskruiden.nl
Net buiten Maartensdijk ligt de historische moestuin van Landgoed Eyckenstein. Deze plek heeft een rijke historie.
De historische kassen in deze moestuin zijn in 2015 gerestaureerd. Vervolgens is in 2019 de platte kas in zijn originele staat teruggebracht.
In het voorste gedeelte van de moestuin is nu Tuinderij Eyckenstein gevestigd. Deze biologische groenteteler verbouwt vele rassen, deels in de historische kassen. Het achterste deel van het terrein is in gebruik als kruidentuin. Hier staan ook zonnedroogkasten, waar de kruiden worden gedroogd. Weer een ander deel van de tuin is ingericht als pluktuin. Bezoekers mogen daar zelf hun bloemen plukken.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin alleen open op zaterdag van 10-16 uur.
Doorn (Open Tuinengids nr. 191) Historische theetuin Bartiméus, Driebergsestraatweg 44, 3941 ZX Doorn www.bartimeus.nl/moestuin Oppervlakte: 6 ha.
In Doorn, midden op de Utrechtse Heuvelrug ligt de ommuurde tuin van Bartiméus, een instelling die mensen met een visuele of meervoudige beperking ondersteunt.
In de historische tuin, aangelegd in de 19e eeuw, bevinden zich een prachtige moestuin met rosarium en vaste plantenborders.
Enige jaren geleden is er grondig gerestaureerd met behoud van de originele details, zoals de oude muren en de kassen. Men kan er bloemen, groenten en kruiden plukken of kopen. In de oude palmenkas is tegenwoordig een theeschenkerij.
Route: N225 Rijd het terrein op via de Driebergsestraatweg 44. Volg de kleine wit met blauwe bordjes Historische moestuin. Fietsers gaan direct na het hek naar rechts via het bos. Auto’s rijden 700 meter rechtdoor. Ter hoogte van de Foretweg parkeer je de auto. De tuin bevindt zich aan de rechterkant in het bos.
Beide dagen geopend van 9.00 tot 16.00.
NOORD-HOLLAND
Ankeveen, gemeente Wijdemeren, Buitenplaats Berg en Vaart (Open Tuinen Gids nr.224), Cannenburgerweg 17-19, 1244 RE Ankeveen. www.berg-en-vaart.nl Oppervlakte: 1 ha.
Zowel het huis als de tuin van deze buitenplaats zijn een rijksmonument. De oude monumentale structuur van de tuin is nog duidelijk zichtbaar.
De tuin is perfect onderhouden. Er zijn gemengde borders en parterres. Op een eiland in de slingervijver is een stilteprieel ingericht. Verder is er in de tuin een kleine oranjerie en een groot palmhuis. En het uitzicht over het weidse landschap aan de achterzijde is schitterend.
Behalve inheemse planten staan er in de tuin veel palmen, yucca’s en citrusbomen, evenals een groot aantal andere kuipplanten. De vrouw des huizes onderhoudt de tuin samen met vrijwilligers. De heer des huizes ontwierp meerdere structuren in de tuin en begeleidt de grote lijnen van de organisatie.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin alleen open tijdens de rondleiding (gratis) op zaterdag 10 september om 14.00 uur. De rondleiding door de eigenaren, die tenminste twee uur duurt, is een buitenkans om deze prachtige tuin te bezoeken!
Deelname maximaal 20 personen. Deelname uitsluitend na voorafgaande aanmelding via paradijs@berg-en-vaart.nl.
Het terrein is niet geschikt voor rolstoelen, rollators of anderszins gehandicapten. Geen kinderen onder de 12, geen huisdieren.
Beemster, Tuin van ‘Die Lang Huys’, (Open Tuinen Gids, nr. 225) Jisperweg 142, 1464 NL Beemster https://tuinindebeemster.wordpress.com Oppervlakte: 5 ha.
Deze prachtige botanische tuin/arboretum (Nederlandse Dendrologische Vereniging) ligt rond een Zaans huis/school uit 1623,midden tussen de weidse weilanden van de Beemsterpolder(werelderfgoed ). De tuin is aangelegd volgens het patroon van het werelderfgoed Beemster. Op zichtafstand ligt ook het andere werelderfgoed -stelling van Amsterdam(forten)- De witte poort is ontworpen volgens oude traditie(witte horizontale lijnen met tulpenbollen..Aan de voor en lange kant, waterput(keuken), twee oude linden, met perken van buxushaagjes en witte heesterbeplanting. Langs de waterkant zijn een boenplaatsje te zien, oude hoogstam fruitbomen, siergrassen, varens en heesters. Aan de achterzijde is een binnenplaats met de oude bedrijf/vee waterput, boven de sloot -een stilletje- en een 100 jaar oude linde. De tuin heeft veel zichtassen waardoor het landschap meegenomen wordt met de tuin.
Een pergola geeft toegang tot de renaissance stijl rozentuin met een verdiept vijvertje. Daarachter is een gedeelte waarin een groot gazon, lindelaantje, ‘natural garden’ met oude fruitrassen een natuurlijke vijver en mooie borders zijn aangelegd. Afgescheiden door een hortensiavallei, een moestuin en een groot deel met bijzondere bomen, heesters en een uitzichtpunt over de weidse polder.
De tuin is geopend op zondag 11 september van 10.00 tot 17.00 uur.
Laren (Open Tuinengids nr. 245) Nardinclant, Houtweg 25, 1251 CS Laren www.amsterdamgarden.com Oppervlakte: 2,7 ha.
Nardinclant is een ruim 100 jaar oud landgoed in Laren (N-H). Het kent sinds 1919 een boeiende doch weinig bekende geschiedenis. Centraal staat hoe kunst, literatuur en schoonheid door de jaren heen bij elkaar komen. De naamgeving van de nieuwe collectie en vleugel van het Singer Museum is nauw verbonden met het landgoed.
Het huidige huis uit ca. 1938 is een ontwerp van Van der Kam in zgn. landhuisstijl. De tuin (ruim twee hectare) is in 1919 door Leonard Springer ontworpen. Het tuinarchief vanaf 1916 is in kopie aanwezig. Het origineel wordt bewaard in de bibliotheek van de Universiteit van Wageningen.
Nardinclant is een van de weinige tuinen waarbij de decoratieve stijl nog geheel intact is gebleven. Deze stijl is typerend voor het eerste kwart van de twintigste eeuw. Hierbij vormen de tuingebouwen zoals de pergola, de terrassen, trappen en balustrades, vijvers en de ijskelder, een integraal onderdeel van de tuin. Bijzonder is de unieke pergola. Een zuilengalerij die ongeveer honderd meter lang is en wordt omgeven door excentrieke bouwsels. Tussen de rododendrons, die de galerij flankeren, heeft de wandelaar een overzicht over de glooiende tuin die vanuit elk gezichtspunt een andere blik biedt. De pergola verbindt de tuin met het achtergelegen bos met een feeërieke bosvijver . Dit was oorspronkelijk een rotstuin.
De tuin van het landgoed is dagelijks te bezichtigen van 10.00 tot 17.00 uur. Bij aanmelding via de website verkrijgt men vooraf informatie. Groepen zijn welkom in overleg ( onder begeleiding van een gids in een groep van max. 20 á 25 personen. Mail hiervoor naar info@amsterdamgarden.com
Speciaal voor Monumentendag is Nardinclant extra open. Op zaterdag 10 september en zondag 11 september zijn er meerdere rondleidingen van ca. een uur (10.00 uur, 13.00 en 15.00 uur). Boek een ticket via de website De toegang op Open Monumentendag is gratis. Koffie en thee zijn inbegrepen.
Facebook: @estateNardinclant Instagram: nardinclant_amsterdamgarden
(De eigenaar behoudt het recht om zonder opgave van redenen de toegang te weigeren.
Geen honden. Kinderen onder de 16 jaar alleen toegang onder begeleiding. Betreden op eigen risico)
‘s-Graveland, (gem. Wijdemeren), (Open Tuinengids nr 234), Siertuin Gooilust, Vereniging Natuurmonumenten, Zuidereinde 47B1243 KL ‘s-Graveland. Oppervlake: 1 ha.
De buitenplaats Gooilust (Vereniging Natuurmonumenten) ontstond al in de 17de eeuw. De siertuin was oorspronkelijk de moestuin (1825). De beroemdste bewoner, Frans Ernst Blaauw, legde er rond 1900 een siertuin met arboretum aan en hield exotische dieren. De wandeling door de ommuurde moes- en bloementuin leidt langs zeven Ginkos die in 1840 zijn geplant. In het noordelijk deel van de tuin bevinden zich een kruidentuin, een collectie wilde rozen en oude rozenrassen. Verderop wandelt men over graspaden langs een indrukwekkende collectie bomen en struiken waaronder een zakdoekenboom.
De tuin is geopend op zaterdag 10 september van 13.00 tot 16.30 uur.
ZUID-HOLLAND
Den Haag (Open Tuinengids nr. 268) Huis op de Bunker, Ruychrocklaan 221, 2597 EB Den Haag www.monumentenzorgdenhaag.nl/monumenten/ruychrocklaan-221
Oppervlakte: 0,7 ha.
Het woonhuis op de Bunker is een rijksmonument. Architect R. Romke de Vries ontwierp het huis begin jaren 50 op de restanten van een kolossale betonnen bunker. Het slopen van het monolithische blok was bouw- en kostentechnisch uitgesloten. Besloten werd om de bunker te laten staan en er een woning bovenop te bouwen, als een bungalow op een artificiële rots. De tuin werd daarbij integraal mee-ontworpen. Het resulteerde in een bijzonder ensemble, waarin woning, tuinen en terrassen op en rondom de bunker, verbonden door vijf trappartijen, in elkaar overvloeien. Vanwege het unieke karakter is het woonhuis met tuin en interieur in 2007 opgenomen in de top 100 van Nederlandse wederopbouwmonumenten. De eigenaar heeft een zeer verrassende tuin gecreëerd.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 10-17 uur.
Den Haag (Open Tuinengids nr.264) De Haagse Honing, Houtrustweg 45, 2566 HA Den Haag www.haagsehoning.nl Oppervlakte: 0,63 ha.
Rond het oude stoomgemaal, een rijksmonument uit 1885, bij het verversingskanaal in Den Haag, is een stuk verwaarloosde grond omgetoverd tot een stadsparadijs waar op natuurlijke wijze wordt getuinierd. Het is de bijentuin van imkerij Haagse Honing. De beplanting biedt voedsel aan meerdere kasten met honingbijen en vele andere bestuivers. Langs de steil oplopende erfgrens zijn taluds aangebracht, een smalle trap leidt naar de bijenkasten, het kippenhok en een brug over de brede afwateringsbuizen met uitzicht over de sluiskolk. Aan het andere eind leidt een tweede trap naar een gespiegelde border met een grote variatie aan planten. Verkoop honing & Haags zaad.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen open van 12 -17 uur.
Haastrecht (Open Tuinengids nr. 269) Overtuin Bisdom van Vliet, Hoogstraat 125, 2851 EB Haastrecht www.overtuinbisdomvanvliet.nl Opp. 4 ha
rondleidingen om 11 en 14 uur
ZEELAND
Grijpskerke (Open Tuinengids nr. 283) ‘t Hof Ravestein, Ravesteinweg 2, 4364 TD Grijpskerke (gem. Veere) Oppervlakte 3,2 hectare
Ravestein ligt in het open landschap midden op Walcheren. Het is een historische plek, al bewoond in de middeleeuwen, in de 18e eeuw een buitenplaats, later weer een boerderij. De oprijlaan, het omgrachte eiland omringd door singels met bomen, grand canal, plein met hoge bomen, vijvers en de boomgaarden zijn gerestaureerd.
Om de boerderij zijn gemengde bloemenborders met veel rozen en vaste planten rondom een grote vijver; verder weg zijn graspaden in het hoge gras, wilde bloemen en hagen. In de Walcherse schuur zijn archeologische vondsten te zien; het terrein is een archeologisch rijksmonument, en is ook interessant voor natuurliefhebbers. Overal is een weids uitzicht.
Route Vanaf Middelburg voor bord Grijpskerke linksaf doodlopende weg.
Geopend op zaterdag 10 september van 10.00 tot 17.00 uur
Poortvliet (gem Tholen), (Open Tuinengids nr 293), de Schelphoeve, Schelphoekseweg 3, 4693 PK, Poortvliet. Oppervlakte: 1,5 ha.
Achter de zeedijk van de Oosterschelde, in het natuurgebied Tureluur, ligt deze landelijke tuin rondom een boerderij uit 1792. De tuin bestaat uit drie onderdelen: de oude boomgaard, de tuin rond de boerderij, met tuinkamers en een bloemenweide met een notenboomgaard en een oude drinkput.
Over de veldkeien en schelpenpaden loopt men door deze boeiende tuin met zichtassen naar het natuurgebied rondom de boerderij.
Geopend op zaterdag 10 september van 10.00 tot 17.00 uur.
NOORD-BRABANT
Breda, Landgoed Bouvigne (Open Tuinen Gids bladzijde 229) Bouvignelaan 5, 4836 AA Breda www.landgoedbouvigne.nl
Op landgoed Bouvigne zijn drie sprookjesachtige kasteeltuinen te bezoeken: een Franse, een Engelse en een Duitse tuin. Opvallend zijn daarbij de vele fuchsia’s. Het geheel is aangelegd tussen 1913 en 1930. Het oorspronkelijke kasteel dateert van voor 1550. Sinds 1973 is waterschap Brabantse Delta de eigenaar. In 2010 is een 17e eeuwse boomgaard opnieuw aangelegd.
Tijdens het Open Monumentenweekend is het landgoed op zondag 11 september van 11.00 uur tot 17.00 uur te bezoeken. De toegang is gratis. Honden zijn op het landgoed niet toegestaan.
Breda, Tuin van het Begijnhof, Catharinastraat 23, 4811 XD Breda www.tuinenstichting.nl/agenda/tuin-van-de-maand-september/ www.begijnhofbreda.nl Oppervlakte: 0,5 ha
Het Begijnhof in Breda bestaat 755 jaar. De huidige kruidentuin met ruim 136 planten werd in 1970 aangelegd en wordt sindsdien onderhouden door de gemeente Breda. Er groeien bijzondere planten in de tuin van het Begijnhof met vaak bijzondere namen en eigenschappen zoals winterakelei, gevlekte scheerling, heilig boontje, guichelheil, de brave Hendrik, de gezegende distel, engelentrompet of vingerhoedkruid.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin op zaterdag en zondag geopend van 10.00 tot 18.00 uur en geeft Olga de Kort (regio-adviseur Groen Erfgoed NTs voor West Brabant) rondleidingen.
Aanmelden kan via olgadekort@gmail.com.
Valkenswaard, Theehuis en Parktuin van mevrouw van Best (Open Tuinengids nr. 333) Molenstraat 210, 5554 TT Valkenswaard www.theehuisvanmevrouwvanbest.nl Oppervlakte: 6.000 m2
De tuin die behoort bij het monumentale theehuis (gebouwd rond 1880) van wijlen mevrouw van Best is door de familie Staals in oude glorie hersteld. De tuin is in samenwerking met Maaike van Stiphout heringericht in de geest van Van Best die een voorliefde had voor de tuinarchitectuur van Gertrude Jekyll. Het beplantingsplan is gemaakt door Trudy Woerdeman. Er zijn 25.000 stinzenplanten aangeplant en aangevuld met 6.000 vaste planten. Door de continue verwildering van de stinzenplanten is de tuin tijdens alle maanden van het jaar een lust voor het oog maar in het bijzonder in het voorjaar. Er zijn wisselende kunstexposities.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin op zaterdag en zondag gratis geopend van 14.00 tot 17.00 uur.
Voor rondleidingen is de website te raadplegen.
Geldrop-Mierlo, De Bloemenhof, Kasteel Geldrop (Open Tuinen Gids nr.305) Mierloseweg 3, 5662 KA Geldrop-Mierlo, www.kasteelgeldrop.nl Oppervlakte: 11 ha.
De tuin van Kasteel Geldrop was vroeger een ommuurde moestuin. De Victoriaanse kas, de druivenkas en het leifruit herinneren ook nu nog aan deze tijd.
In 2002 is de kasteeltuin opnieuw aangelegd. De borders zijn nu gevuld met uitbundige plantencombinaties, zoals oude heesterrozen, grassen en snijbloemen. Door deze rijke beplanting zoemt en gonst het van het leven in de tuin. Hiernaast zijn er een insectentuin en een park-/bosgedeelte.
De Bloemenhof is zeer betrokken bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. In ieder seizoen heeft de tuin zijn eigen schoonheid.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen gratis open van 10-17 uur. Rondleidingen (7 euro p.p.) op afspraak. Adres parkeerplaats: Helze 8, 5662 JG Geldrop.
Oosterhout (Open Tuinengids nr. 324) Sint-Catharinadal, Kloosterdreef 3, 4901 PH Oosterhout www.sintcatharinadal.nl Oppervlakte: 8,5 ha.
SINT – CATHARINADAL: huis van licht, cultuur en gastvrijheid
Weet dat u welkom bent!
De tuinen van Sint-Catharinadal gelegen in een prachtige en sfeervolle omgeving, bestaan uit een wijngaard met ruim 36.000 wijnstokken van 6 verschillende druivensoorten, een prachtige moestuin met aandacht voor vergeten groenten, kent u bijvoorbeeld het “heilig boontje”? En oude appel- en perenrassen.
Een kruidentuin met 40 kruiden onderverdeeld in culinaire en geneeskrachtige kruiden en verfstofplanten. Veel van deze kruiden hebben een “verhaal” die de gidsen u graag vertellen.
In de bijentuin staan 4 bijenkasten met elk zo’n 50.000 bijen als bewoners. Er moet heel wat werk verricht worden voor bij u een pot honing op tafel staat.
Vele vrijwilligers onderhouden met veel liefde deze mooi vormgegeven tuinen en de wijngaard.
Sinds 1647 woont de zustergemeenschap in het slotje “de Blauwe Camer” wat dateert uit de 15e eeuw. Het Norbertinessenklooster wordt nu nog bewoond door 11 zusters. Het slotje maakt deel uit van de Heilige Driehoek. Op loopafstand van elkaar liggen 3 kloosters met een rijke en boeiende geschiedenis.
Om even op adem te komen en de hartelijkheid van de zusters te ervaren bent u welkom om één of meerdere nachten te verblijven in het gastenhuis met 14 eigentijdse kamers.
In het wijnhuis ligt in containers en houten vaten de wijn te rijpen en ook in het wijnhuis is het restaurant de “Blauwe Camer” waar Maikel en Tessa de scepter zwaaien met hun wijn en spijs.
De wijngaard en de tuinen zijn op zaterdagmiddag 10 september gratis geopend van 13.00 tot 17.00 uur met begeleiding van een gids.
Oudenbosch, Arboretum Oudenbosch (Open Tuinen Gids nr.326), Achter ’t Postkantoor 1, 4731 PM Oudenbosch www.arboretumoudenbosch.nl Oppervlakte: 4 ha.
Arboretum Oudenbosch is een groene parel in het historische hart van Oudenbosch. De paterstuin, broedertuin, de grot en de heiligenbeelden zijn tastbare herinneringen aan de vroegere kloostertuin. Het ontwerp van de huidige tuin stamt uit 1987.
De tuin bezit een indrukwekkende collectie bomen en planten. Zo is er een grote collectie paardenkastanjes, maar ook een kleine collectie sneeuwbal (Viburnum) en specerijstruiken (Calycanthaceae). De collectie bomen is ingedeeld naar geografische herkomst. Er een Amerikaans, een Europees en een Aziatisch deel. In totaal zijn er in deze tuin ruim 2500 verschillende bomen en planten te vinden.
De ingang tot dit arboretum bevindt zich in de bakkerij van het voormalige klooster. Deze bakkerij ligt tegenover de Basiliek, en is zelf ook een rijksmonument.
Tijdens het Open Monumentenweekend is de tuin beide dagen gratis open. Op zaterdag van 13.30-16.30 uur en op zondag van 12-17 uur.
LIMBURG
Sittard, De geheime tuinen van Sittard (Open Tuinen Gids nr.357) www.geheimetuinenvansittard.nl
Voor de adressen van de tuinen kan de website worden geraadpleegd alsmede de facebook-pagina van geheimetuinenvansittard.
In en om de oude binnenstad van Sittard liggen diverse openbare tuinen, parken en perken. Je ziet ze wel, maar herkent ze vaak niet voor wat ze zijn: verloren, vergeten parels. Samen vormen deze parels een tableau vivant van de geschiedenis van de stad. Zij vertellen ons een verhaal.
Het gaat om 24 kloostertuinen, stadstuinen en andere groene plekken die openbaar toegankelijk zijn. Bijvoorbeeld de Jardin des Roses, de Ursulinentuin, de Stadswal, de Protestantse begraafplaats en het rijks monumentale Stadspark.
De Geheime tuinen van Sittard is een werkgroep binnen de Vereniging Sittards Verleden. Deze enthousiaste vrijwilligers presenteren de tuinen door de geschiedenis van het groen te combineren met de verhalen van de tuinen.
Tijdens het Open Monumentenweekend zijn de tuinen beide dagen gratis open van 10..00 uur tot zonsondergang. De Agnetentuin (kloostertuin) is alleen op zondag open.
Op de website worden diverse activiteiten in de tuinen aangegeven.
Maastricht, Hof van Heer Buurttuinderij (Open Tuinen Gids nr.350), Rijksweg tussen Veldstraat en het Vroendaalpad, 6227 SZ Maastricht (Limburg) www.hofvanheer.nl
Oppervlakte: 2.000 m2
Buurttuinderij Hof van Heer, een levendig, sociaal, groen buurtproject is gelegen op een voormalige ezelweide vlakbij het historische Kloosterpark Opveld.
Binnen het stedelijk landschap geeft de grote cirkel, afgezet met schapenhekwerk, midden in de wei de ruimte binnen de beslotenheid van een hof. In de cirkel worden groenten en andere gewassen verbouwd met als uitgangspunt het bevorderen van biodiversiteit en duurzaamheid. In deze tuin wordt op laagdrempelige wijze kennis overgebracht over onze voedselproductie. Het motto is: “Lekker groen moet je samen doen”. Buiten de cirkel is nog ruimte voor andere invullingen zoals een plantenkas annex buitenlokaal, een paddenpoel en een buitenkeuken.
Tijdens het Monumentenweekend is de tuin op zaterdag gratis open tussen 13.00 tot 16.00 uur.
Er is dan ook een buurtmarkt met de eigen gekweekte groenten, fruit, honing, jam, sap en plantjes.
